* متن گفتگو در ادامه مطلب
شیخ رضایی در گفتوگو با سینماپرس:
کارگردانهای بزرگ سینما {سینمای ایران} با «استوری برد» غریبه هستند...
سینماپرس-گروه هفت هنر/ طراح کمیک استریپ جای خالی «استوری برد» را در سینمای ایران بسیار پررنگ عنوان کرد.
محمدصابر شیخ رضایی؛ طراح کمیک در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس درباره کاستی های کمیک در کشور گفت: نگاه کشور ما به تصویر سازی هیچگاه جدی نبوده است. به عنوان مثال، سینما به عنوان یک صنعت جدی مورد توجه سیاست گذاران فرهنگی کشور ما است اما کسی درباره تاثیر کمیک بر فرهنگ سازی صحبت نمی کند.این هنرمند، که تصویرسازی بخش هایی از زندگی امام خمینی(ره) را به عهده داشت، ادامه داد: یکی از مشکلاتی که تصویرسازان دارند این است که با داستان خوبی روبه رو نیستند. نویسنده ها عموما تفاوت میان داستان های معمولی و داستان های ویژه کمیک را نمی دانند. حتی سفارش دهنده ها عموما انتظار دارند واژه به واژه کلماتی را که به دست ما می دهند در تصویر بیاوریم. تفاوت یک داستان تصویری با یک داستان معمولی در میان مردم هنوز جا نیافتاده است.
کمیک، فیلمنامه یا داستان؟
شیخ رضایی تصریح کرد: داستان کمیک چیزی مابین فیلمنامه و داستان است. نویسنده آن باید ظرفیت های تصویر در روایت آن را بشناسد. وقتی داستان خوبی نوشته نشود، در نهایت کمیک استریپ خوبی نیز تولید نمی شود. اغلب انتظار می رود بدون فراهم بودن زیرساخت های لازم به لحاظ متن و قصه یک کار خوب تولید شود. این نگاه کمیت محور به پیشرفت این هنر در کشور لطمه می زند.
طراح کمیک، درادامه به شباهت داستان در فیلمنامه انیمیشن و کمیک استریپ اشاره کرد و گفت: گرچه ریشه کمیک استریپ و انیمیشن یکی است ولی هریک از این هنر صنعت ها راه خود را رفته اند و دیگر به هم وابسته نیستند. نکته مهم این است که این دو هنر، هردو وابسته به استوری بورد هستند. طراحی استوری بورد های قوی، نقطه تمایز انیمیشن های غربی با انیمیشن ما است.او درباره وابستگی صنعت سینمای غرب به کمیک استریپ نیز گفت: صنعت سینمای غرب، چون کمیک استریپ های خوبی در اختیار داشته، توانسته از این نظر با داستان های قوی وارد فاز پیش تولید و ساخت شود. چون هزینه ساخت و آزمون خطا در کمیک استریپ پایین تر است.
شیخ رضایی افزود: از سوی دیگر، کمیک استریپ ها پیش از فیلم وارد بازار شده و مخاطب خود را پیدا می کنند. وقتی شخصیت های این قصه ها ارتباط خود را با جامعه پیدا کردند مردم برای دیدن آن ها روی پرده سینما اشتیاق پیدا می کنند. به همین خاطر است که فیلم هایی مانند «مرد عنکبوتی» و «سوپر من» گاه در سینما به قسمت های چهارم و پنجم می رسند و باز مردم برای دیدن آن ها به سینما می روند. کارگردان های بزرگ ما در سینما، استوری بورد مناسب در اختیار ندارند و از آن استفاده نمی کنند.
شرق آسیا و رویکردی برای تولید کمیک استریپ
این طراح «تولید بالا» را یکی از راه های عمومی کردن صنعت کمیک دانست و گفت: در کشورهای شرق آسیا، کتاب های کمیک به صورت گسترده تولید می شود و در اختیار مردم قرار می گیرد. فروش این کتاب ها، گاهی از مواد غذایی بیشتر است و هر خانواده هر هفته با خرید های خود قسمت های تازه داستان ها را می خرد و در مترو می خواند. چنین رویکردی متاسفانه در کشور ما وجود ندارد.
طراح کمیک استریپ امام خمینی(ره) کمیک را یک رسانه دانست و گفت: در کشور ما به این صنعت به عنوان یک ابزار فرهنگی نگاه نمی شود و بنابراین جایی در بودجه فرهنگی ندارد. این در حالی است که بخش مهمی از فرهنگ سازی و انتقال مفاهیم می تواند به عهده این هنر باشد. زیرا تصویری است و سریع خوانده می شود.
او به هزینه های تولید نیز اشاره کرد و گفت: به دلیل تصویرهای زیاد و درگیری تعداد زیادی هنرمند، هزینه تولید کمیک استریپ بالا است ولی با تولید زیاد می توان هزینه ای آن را برای استفاده عموم مردم کاهش داد. صنعت کمیک قائم به فرد نیست و حاصل تلاش تعداد زیادی از متخصصان است. یکی از دلایل ناکامی این هنر این است که روحیه کار گروهی و تخصصی در این زمینه وجود ندارد.
محمد صابر شیخ رضایی، به روند کار خود برای طراحی کمیک استریپ امام خمینی اشاره کرد و گفت: بخش های مربوط به تبعید امام خمینی در سال 42 را من تصویر سازی کردم. داستان این کمیک در اختیار من قرار گرفته بود. نمایشگاه در ایام ارتحال امام در فرهنگسرای رضوان برگزار شد. چون داستان مربوط به برهه ای از تاریخ بود که از آن عکس های زیادی در دسترس است، علاوه بر تخیل لازم، درباره پوشش مردان در این دوره و وسایل نقلیه تحقیق کردم تا در نهایت کمیک استریپ از این بابت مستند باشد.
* لینک منبع خبر / خبرگزاری سینمای ایران (سینما پِـرِس)